Çin otomobilleri yoldan çıkıyor!

Büyük hedeflerle Türkiye pazarına giren Çin yapımı otomobillerin satışları bu yıl dibe vurdu. Chery 290, Geely ise 85 adet satış yapabildi Uzun süre gündemi meşgul eden Çin menşeli otomobillerin Türkiye macerasında tehlike çanları çalıyor. 2008 yılında pazara giren Çinli markalar, ilk yıllarında bir nebze satış yapmayı başarabilseler de, özellikle son iki yıldaki performansla sınıfta kaldılar.  Emrah Gürkan’ın Ekonomist Dergisi’ndeki haberine göre halen satışına devam edilen Chery 2014'ün 11 ayında 290 adet satış yapabilirken, Anadolu Grubu'nun Geely'si ise sadece 85 adet satabildi. Bir dönem gündemi meşgul eden yatırım girişimleri ise başlamadan bitti.

NİÇİN TUTMADI?

Peki, ne oldu da Türk şirketlerinin Çin'den distribütörlük almak için yarıştığı günlerden bugünlere geldik?

Bu soruya aslında tek bir nedenle yanıt vermek kolay değil. Fakat Çin ürünlerine olan güven sorununu ilk sı­raya rahatlıkla yerleştirebiliriz. Çin'de markasız yapılan fason üretim Çin mal­larına olan güveni azalttı ve olumsuz bir algı yarattı. Bu algı Türkiye'de Çin mallarına olan talebi de belirgin bir şekilde olumsuz yönde etkiledi.

Aynı şekilde satış sonrası hizmet­te ve ikinci elde sıkıntı yaşanılacağı dü­şüncesi de tüketicileri Çinli otomobil­lerden uzak tutan bir başka önemli et­ken olarak söylenebilir. Bir başka neden de, Çin malı otomobillerin bekle­nildiği kadar düşük fiyattan satılama­ması. Özellikle Çin'den yapılan ithalat de belirgin bir şe­kilde olumsuz yönde etkiledi.
Aynı şekilde satış sonrası hizmette ve ikinci elde sıkıntı yaşanılacağı dü­şüncesi de tüketicileri Çinli otomobil­lerden uzak tutan bir başka önemli etken olarak söylenebilir.

TEK MODELE DÜŞTÜ

2008'de satışa sunulan Chery, pazarın ilk Çinli otomobili olduğu için doğal olarak akla ilk gelen marka oluyor. Mermerler Grubu tarafından Türkiye'ye getirilen ve oldukça iddialı hedeflerle yola çıkan Chery ilk yılında bin 744 adet satarak binek pazarında yüzde 0,5 pay elde etmişti. Hemen ertesi yıl Cherry'nin satışları 2 bin 555'e yükselirken, toplam pazardaki payı yüzde 0,4'e geriledi. 2010'da 2 bin 650 adede en yüksek satış rakamına ulaşan marka, 2011'den itibaren her yıl kan kaybetti. 2011'de 2 bin 45 adet olan satışlar 2012'de 810'a, 2013'te ise 492'ye geriledi. Chery'nin 2014'ün 11 aylık dönemindeki satışı ise sadece 290 adet. Zaten markanın sa­tışları da tek modele düşmüş durumda.

Mermerler Otomotiv Yönetim Kum ki Başkanı Yüksel Mermer, sektörde oldukça yoğun bir rekabet olduğunu söylerken, Çinli araçların bu ortamda fiyat avantajı sağlayamadığını düşünüyor. Yüksel Mermer, bu arada, Çinli ticari araç üreticisi DFSK ile görüştüklerini ve yeterli talep olması halinde bu markayı Türkiye'ye getirebi­leceklerini de söylüyor.

SATIŞLAR DİPTE

Şu an Chery ile birlikte pazarda satış yapan diğer bir isim ise Geely. Fakat orada da işlerin istenildiği gibi gittiğini söylemek zor. Anadolu Grubu tarafından Türkiye'ye getirilen ve 2008 yılında satışına başlanan Geely'den bugüne kadar 6 bin 604 adet satıldı. Bu rakam yılda yaklaşık 750 otomobile denk geliyor. En yüksek satışa 2010 yılında bin 995 adede ulaşan şirket, o tarihten sonra her geçen gün kan kaybetti. Geçtiğimiz yılı 623 adet satışla ka­patan Geely, bu yılın Ocak-Kasım döneminde ise sadece 85 adet satış gerçekleştirebildi. Şu anda sadece iki modelle satış yapan şirketin 23 bayisi bulunuyor. Tüm bu tabloda, elinde Kia gibi güçlü bir marka bulunduran Anadolu Grubu'nun Geely ile ilgili nasıl bir yol çizeceği ise merak ediliyor. Geçmiş dö­nemde yapılan açıklamalarda hep 2016'ya dikkat çekilmişti. 2010'da Geely'nin Volvo'yu satın alması ile yapılan teknoloji transferi anlaşması sonucunda 2016 yılında yeni teknoloji ile üretilmiş araçları piyasaya sunmayı hedefleyen Anadolu Grubu, Geely de asıl büyümesini 2016 yılında yaşanacak dönüşümle birlikte yapmayı hedeflediğini söylemişti. Fakat bu düşünce hala geçerli mi, orası net değil.

BAŞLAMADAN BİTTİ

Çin macerasında başlamadan sona eren bir operasyon ise  Great Wall oldu. Citroen, Subaru ve Infiniti markalarının Türkiye temsilcisi olan Bayraktar Grubu, Çin’in önde gelen otomotiv firmalarından Great Wall Motor Company ile 2008’de bir distribütörlük anlaşması imzalamış ve aynı yıl gerçekleşen Autoshow’a katılmıştı. O dönemde yapılan açıklamalarda Bayraktar Grubu’nun  Great Wall markalı araçları 2009 yılı içerisinde  Türkiye’de müşterilerin beğenisine sunacağı bildirilmişti. Fakat bugüne kadar bu konuda hiçbir adım atılmadı.

Uzun süre önce açılan www.greatwallturkiye.com internet sitesi, güncelleme yapılmadan öylece  duruyor. Bu konuda Bayraktar tarafından resmi bir açıklama yapılmamış olmasına karşın, Great Wall’un Çinli otomobillerin başarılı olamadığı bir pazarda Türkiye’ye getirilme ihtimali son derece düşük gibi duruyor.

DFM KAPANDI

Çin’in en büyük ticari araç üreticilerinden DFM’i 2008 yılında Türkiye pazarına sunan MGY Otomotiv, ilk yılında 1112 adetlik bir satış performansına imza atmıştı. Hemen ertesi yıl satışları ikiye katlayarak  2468 adetlik satışa ulaşan marka, 2011’de 3407 adetlik satışla tarihinin en iyi yılını yaşadı. Hatta o dönemde MGY tarafından yapılan açıklamalarda 2011 yıl sonu itibarıyla binek modellerin de Türkiye’de satışa sunulacağı açıklanmıştı.

DFM açısından işlerin kötü gittiği yıl ise 2012 oldu.  921 adet satış yaparak çok ciddi bir erime yaşayan şirket, geçtiğimiz yıl sadece 39 adet araç satarak pazardan çekildi. Neredeyse iki yıldır satış yapmamasına karşın, dfmturkiye.com internet sitesi ise hala aktif. 

YATIRIMLAR DA LAFTA KALDI

Bir dönem gündemi fazlasıyla meşgul eden Çinli markaların Türkiye'ye yatırım girişimleri de tüm bu tablo içinde tarihin tozlu sayfalarına gömülmüş oldu. Özellikle 2008-2010 döneminde gazetelerin ekonomi sayfaları bu tip haberlerle dolup taşıyordu. İzmit, Konya ve Aksaray gibi şehirlerin yatırım çekme yarışları artık hatırlanmıyor bile. Chery, yaklaşık 500 milyon dolarlık bir yatırım öngörerek 3 bin kişiye istihdam sağlayacak bir fabrikayı en geç 2012'de hayata geçireceğini açıklamıştı. DFM ise 1000 kişiye istihdam sağlayacak 250 milyon dolarlık bir yatırımla yılda 50 bin adet ticari araç üretmek niyetindeydi. Fakat bu planların ikisi de gerçekleşmedi. EKONOMİST