Kurdaki yükseliş vergi artışından etkilenmeyen otomobil bırakmadı

Hükümet, kasım ayında otomobillerdeki ÖTV'nin matrahını fiyatına göre düzenleme kararı aldı. Yılbaşından bu yana kurlardaki artiş, ÖTV fiyatlarını, dolayısıyla da otomobil fiyatlarını nasıl etkiledi? İşte bu sorunun yanıtını Emre Özpeynirci, Hürriyet'teki haberinde verdi. İşte o haber:

Hükümetin, otomobillere yönelik kasım sonu yine bir gece ansızın gerçekleştirdiği ÖTV düzenlemesi, kur artışıyla birlikte yeni model araçlara gizli vergi artışı olarak yansıyor. 24 Kasım gecesi Bakanlar Kurulu kararı ile Resmi Gazete’de yayımlanan binek otomobillere yönelik ÖTV oranlarında yapılan değişikliğe göre motor silindir hacmi 1600 cm3’ü geçmeyip ÖTV matrahı (vergisiz çıplak fiyatı) 40 bin TL’yi aşmayanlar için yüzde 45’lik ÖTV aynen korunmuştu.

Bu da ÖTV+KDV eklendiğinde anahtar teslim satış fiyatı 68 bin 440 TL ve altındaki araçların fiyatlarında bir değişiklik olmadığı sonucunu çıkarıyordu. Vergisiz çıplak fiyatı 40 bin TL’yi aşıp, 70 bin TL’yi ( (ÖTV+KDV dahil anahtar teslim satış fiyatı 68 bin 442 TL ile 119 bin 770 TL) aşmayanlar için ÖTV oranı yüzde 50’ye yükselirken, vergisiz çıplak fiyatı 70 bin TL’yi (anahtar teslim fiyatı vergilerle 119.772 TL’den başlayan) aşan otomobillerin ÖTV oranı ise yüzde 60’a yükselmişti. Yani ÖTV’si yüzde 45’ten 50’ye çıkan araçların fiyatlarında yüzde 3.4 artış, ÖTV’si yüzde 45’ten 60’a çıkan otomobillerde ise yüzde 10.3’lük fiyat artışı yapılmıştı.

YÜZDE 39’U ETKİLENMEMİŞTİ

Bu ÖTV düzenlemesi kasım ve aralık ayında kur artışından etkilenmeyen stoktaki araçları kapsayan bir durumdu. Sonuçta o günden bugüne özellikle Euro’da artış yüzde 10’u aştı. Kasım sonu gibi 3.4 TL olan Euro kuru bugün 4 TL seviyelerinde. 24 Kasım gecesi gerçekleşen ÖTV artışından sonra yapılan hesaplamada Türkiye’de satılan otomobillerin yaklaşık yüzde 39’unun 40 bin TL matrahının (vergisiz çıplak fiyat) altında olduğu ve ÖTV artışından etkilenmediğini hesaplanmıştı. Bu hesaplama Euro 3.4 TL iken yapılmıştı.

Bugün ise Türkiye’ye gelen veya gelecek 2017 modellere eğer Euro 4 TL olarak yansıtılırsa ki başka çare yok, 2017’de Türkiye’de satılacak otomobillerin sadece yüzde 14’ü kasım ayındaki ÖTV artışından etkilenmeyecek gözüküyor. Yani 100 araçtan 39’u 2016’da ÖTV artışından etkilenmezken, 2017’de bu oran en fazla 14 otomobile gerileyecek. Bir başka değişle kasım ayında ÖTV artışından etkilenmeyen bir otomobil, 2017 model olarak sipariş edildiğinde daha yolda gelirken kur artışından dolayı ÖTV’de yüzde 50’lik dilime girecek.

PAZARDAKİ DARALMA ARTAR

Kuşkusuz ÖTV artışından etkilenmeyen otomobillerin kurdaki sıçramayla birlikte bir üst vergi dilimine girmesinin dışında yüzde 50’lik ÖTV dilimine giren otomobillerinde de 2017 model yılıyla birlikte yüzde 60 dilimine gireceğini de söylemek gerek. Sonuçta 2017 yılında kurdaki hızlı yükselişe bağlı ÖTV oranlarında sürekli artış getiren bu düzenleme ile yeni model otomobil fiyatlarına en az yüzde 10, ortalama olarak ise yüzde 20’ye yakın zam geleceği kesin. Bu da pazarın 2017’de önemli oranda daralmasına yol açacak. Şu anda otomotiv yetkilileri daralma beklentisini yüzde 10 olarak belirtse de, 2017 modellerin şubat ayından itibaren devreye girmesiyle bu beklentinin büyümesi bekleniyor. Yani 2017’de toplam otomobil satışlarındaki daralmanın yüzde 20’leri bulması içten bile değil.

Kurdaki artışa göre fiyat eşiği değişmeli

MATRAHA dayalı ÖTV düzenlemesinin kurdaki artışlardan etkilendiğini belirten otomotiv sektörü temsilcileri şu yorumları yapıyor:
*Bu kurla ÖTV barajını aşmayan araç kalmıyor.
*Kur arttıkça sanki gizli bir ÖTV artışı yaşanıyor.
*Bakanlık dönüp yeni kur durumuna göre fiyat eşiklerini yukarı çekmeli. Aksi durumda A ve B sınıfı dahil tüm araçlar yüzde 50’lik ÖTV dilimine girecek.
*Ekonominin tek yürüyen sektörü otomotiv büyük bir darbe yiyor.
*2017 yılının ocak ayında satışlarda çok ciddi bir düşüş yaşanıyor. Zamlı yeni modellerle birlikte bu düşüş artacak.