Türkiye'nin Otomobili'ne Amerika'dan teklif var

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın çağrısına uyan 5 babayiğidin kollarını sıvadığı Türkiye'nin Otomobili için ABD'den bir teklif var. Konuyla ilgili Emre Özpeynirci'nin Hürriyet'te yer alan haberi şöyle:

Bundan 3 yıl önce Tesla’ya rakip olarak doğan ve ismini aynı şekilde dünyaca ünlü bir bilim adamından alan California merkezli elektrikli otomobil girişimi ve markası Faraday Future, kapılarını ilk kez Hürriyet’e açtı. Çinli milyarder Jia Yueting’in en büyük yatırımcı olduğu bu yeni Amerikan şirketi bugüne kadar 1 milyar doları bulan yatırım ve geliştirdiği FF91 modeliyle dikkat çekse de içine girdiği finansal sıkıntılar nedeniyle henüz istediği üretime geçememiş durumda. Ağırlıkta olarak mühendis ve tasarımcılardan oluşan 500 kişinin görev aldığı Los Angeles Gardena’daki genel merkezini ziyaret ettiğimiz Faraday Future, 5 babayiğit tarafından geliştirilecek ‘Türkiye’nin otomobili’ için önemli bir örnek teşkil ediyor.

100 BİN DOLARA SİZİN

Zaten Faraday Future’nin geçen yıl ‘Mercedes Amerika’dan transfer ettiği üst düzey yöneticilerinden Türk mühendis Özcan İnci de ziyaretimiz sırasında yerli otomobil konusuna değinerek, “Türkiye’nin ve ekonomimizin geleceği için bir an önce kendi otomobilimizi üretmeye ihtiyacımız var. Başka alternatifimiz yok. Bu proje başarılı olmak zorunda, çünkü tarihi ve sosyal sorumluluğumuz. Türkiye’nin kendi otomobilini üretmesi konusunda çok güzel bir momentum kazanıldı. Başarının sırrı doğru mantalitedir, vizyondur. Tekerleği yeniden icat etmeyeceğiz. Teknoloji de zaten bir sır değil rahatlıkla satın alabilirsiniz. Örneğin bugün 5 babayiğit ‘Faraday Future’ye 500 bin veya 100 bin dolarlık yatırım yapsa bile tüm gizli bilgilerine ulaşabilir. Yatırımcılara karşı böyle bir sorumluluğumuz var. Proje detaylarını, teknolojilerini görüp rahatlıkla kullanabilirsiniz. Bunu yerli otomobile adapte edebilirsiniz” dedi.

Yeni bir otomobilin tasarımı ve üretiminin ilk ayağının finansman olduğunu ama asıl önemli olanın tasarımı ve üretimi gerçekleştirecek ekip olduğunu kaydeden İnci, “Finansörlerin doğru kişileri seçtiklerine emin olduktan sonra bu ekibe tamamen güvenerek çalışmayı sürdürmesi gerekir. Steve Jobs’un dediği gibi; ‘Biz yetenekli elemanları ne yapacaklarını söylemek için işe almıyoruz, onların bize işi öğretmeleri için ise alıyoruz” yorumunu yaptı.

ODA YOK HERKES EŞİT

25 yıldır Amerika’da yaşayan ve telaffuzu zor olduğu için ‘John’ ismini kullanan Özcan İnci eşliğinde yaptığım ziyarette, açıkçası otomotiv markalarının gelecekteki iş modelleri hakkında ipuçlarına ulaştım. Bir kere açık ofiste herkes dirsek temasında. Yani mühendis, tasarımcı, yazılımcı birlikte çalışıp sorunları hızlı bir şekilde çözebiliyor. Dev otomotiv markalarında ise küçük sorunların çözümleri bile günlerce hatta aylarca onay sürecinde bekliyor. Bu nedenle aynı Facebook, Google, Apple gibi yeni nesil dev teknoloji şirketlerine benzer bir çalışma ortamı yaratılmış. Şirketin en büyük yatırımcısı Çinli Yueting bile odası olmadan aynı ortamda küçük bir masada çalışıyor. Yani 1 milyar dolar yatırmış ama özel bir ofise sahip değil. Merkezin içinde sadece toplantı odaları var. Onun dışında tüm çalışanlar iç içe. Hemen ofislerin altında büyük bir atölye var. Aynı anda hem 10’ya yakın prototip üzerinde çalışılıyor hem de bataryalar hazırlanıyor. Tasarım stüdyosunda ise bir sürü yeni model üzerinde çalışmalar devam ediyor. Genelde yatırımcıları direkt bu bölümde ağırlıyorlar. İnci, “Türkiye’nin babayiğitlerini de buraya bekliyoruz. Yerli otomobil için büyük avantaj sağlarlar” dedi.

Gözle açılacak sesle gidecek

FARADAY Future’nin en büyük amacı Tesla’nın önüne geçecek otomobiller geliştirmek. Bu konuda tek fark yaratan şirketin kendileri olduğunu söyleyen İnci şunları anlattı: “Bugün herkes elektrikli, herkes yarı otonom (sürücüsüz) otomobil yapıyor. Aynısını yaparsak, tüketiciler neden bizi tercih etsin. Bizim geliştirdiğimiz araç şu an üretimdeki tüm araçlardan daha ileride. Faraday, sadece LPG kiti konulmuş gibi olan EV bir araç yapmıyor. Yani çıkar dizel veya benzinli motoru, elektrikli tak yanına bir de iPad ekle al sana elektrikli araç durumunda değiliz. Burada geleceğin otomobilini üretiyoruz. Bu yüzden biz ilk etapta lüks sınıfta yer alan FF91 isimli büyük bir araç geliştirdik. Bu araç yüzde 100 elektrikli ama asıl özelliği ‘yapay zeka’ya sahip olması. Yani kapıları yüz tanımayla açılacak, araç sesli komutla hareket edecek. Tam otonom olacak. Arka koltuklar özel jet konforunda olacak. Bu sayede Bentley veya Roll-Royce yerine tüketiciler tarafından tercih edilebileceğiz. Aksi takdirde sırf elektrikli diye bizi niye tercih etsinler. Başarılı olmak için müşteriye olmayan bir şeyi sunmanız gerek. Aynı Apple’ın iPhone ile yaptığı gibi.”



2025’te EV satışı 14.3 milyon olacak

ELEKTRİKLİ araç (EV) sektöründe çok büyük bir yarış olduğunu altını çizen Özcan İnci, “EV’ler ile otomobil ve ekonomide yeni bir çağ açılıyor diyebiliriz. Şimdilik hatalar yapılarak yol alıyor ama yeni tasarımlar böyledir, en iyisini yapmak için yarış sürüyor. Hataları en aza indirgeyen firmaların başarılı olma şansı daha yüksek olacak. Bence 2020 EV pazarı için en kritik zaman. Yaklaşık 15 yeni otomobil firması EV araçlarını piyasa sürecek” dedi. Çin’de bu yıl yüzde 85 artışla 517 bin elektrikli aracın satılacağını kaydeden İnci, bu sayının 2019 yılında ise yüzde 46 artması bekleniyor. İnci, “2025 yılında 4.8 milyonu Çin’de olmak üzere 14.3 milyon elektrikli aracın satılması bekleniyor. Bir çok ülkede konvansiyonel motorlara yasaklar geliyor. Yani otomotiv üreticileri elektrikliye geçmek zorunda” diye konuştu.

Çinliler prestij için geliyor

FARADAY Future’nin en büyük yatırımcısının Çinli olmasından yola çıkarak Özcan İnci’ye “Neden Çinli yatırımcılar kendi ülkeleri yerine Amerika’ya geliyorlar?” sorusunu sordum. İnci şu cevabı verdi: “Yetişmiş mühendislik kadrosunu kazanmak için. Silikon Vadisi bu konuda çok önemli. Bugün California’da 10-15 arasında henüz ismi duyulmamış otomobil firmaları var. Zamanla yarışmak için, en yetişmiş kadroyu almanız gerekli. Ayrıca prestij kazanmak için geliyorlar. Amerika pazarlarında Çin’de yapılan bir Çin aracının satışının başarılı olmasını muhtemel görmüyorlar.

Elektrikli otomobil hakkında detaylar

* EV’ler konusunda bugün genelde iki tip iş modeli var; 30kWh bataryalı (20-30 bin $ ) ve 100kWh+ bataryalı (120 bin dolar ve üstü) araç tasarımları.
* Araç üretim maliyetleri çok yüksek. Ülkelerin destekleri sayesinde satışlar sağlanıyor.
* Bataryaların kilovatı 174 dolar ama toplam maliyet daha yüksek.
* Tüm EV firmaları şu anda araçları maliyetinin altına satıyor. Fiat 500 E sattığı her araçtan 20 bin dolar zarar ediyor. Tesla, 15 yıl sonra bile zararda.
* Amerika ve Avrupa’da üreticileri ortalama CO2 ve yakıt tüketimini düşürebilmeleri için EV satmak zorundalar.
- Yeni EV firmalarının başarılı olabilmesi için farklı bir yenilik getirmesi gerek.
* “Potansiyel müşteri neden benim EV aracımı istesin?”, “Farkım nedir? “ soruları çok kritik.
* Çin’deki araçların arkasında müthiş bir devlet desteği var. California’da 7 bin 500 dolar Çin’de 10 bin dolara varan teşvik var. Yoksa satılması çok zor.

İşte yerli otomobilin muhtemel rakipleri

ABD’li markalar
Faraday Future, SF Motors, Nio, Byton FMC, Rivian, Zooks, Chanje, Protera, Karma, Lucid

Çinli markalar
WM Motor
Chehejia
Detroit Electric
Xiaopeng Motor
Qiantu Motor
Singulato Motors
NEVS
Changjiang
Leapmotor
Yudo
Bordrin Motor
Hanergy Motor
ZD Motor
DEARCC
Karma Wangxiang
Kaiyun Motors
Minan Auto
Hangteng Motors
ICONIQ Motors
Polestar
Ang WM
Yujie Auto
Evoke Electric Motorcycles
Ai-ways
Borgward
Zhuhai Yinlong
Lvchi Auo
Kissun Auto
Do-Fluoride
Siko Auto
Zotye
Taiqi Auto
Bak Auto
Yanfeng Auto
Eastone Auto
Hozon Auto
Shenzhen WuZhouLong Motors Co
Youxia Motor
HK Motors
Techrules