Perakende satışları hız kesti ‘can suyu’ kiralamadan geldi

Otomobil ve hafif ticari araç satışları temmuzda hız kesti. Henüz rakamlar açıklanmadı ancak sektör yetkilileri, geçen haziranda yaklaşık 62 bin adet olarak gerçekleşen otomobil ve hafif ticari araç satışlarının, temmuz ayında 50 bin ila 55 bin adet arasında kaldığını tahmin ediyor. Temmuz 2020’de otomobil ve hafif ticari araç pazarı 87 bin adedi aşmıştı. Uzun bayram tatili ve artan fiyatların yanı sıra çip krizinin yarattığı arz sorunu da satışlardaki bu daralmada etkili oldu. Sektör yetkilileri, perakende satışlarındaki düşüşün aksine filo kiralama tarafının hareketlendiğini, daralmanın nispeten sınırlı kaldığını söyledi.

Renault MAİS Genel Müdürü Berk Çağdaş, temmuz ayı satışlarını DÜNYA'ya değerlendirerek, “Temmuz ayı, sezon etkisi itibarıyla satış hacminin nispeten düşük olduğu bir dönem. Uzun bayram tatilini de göz önünde bulundurursak bu ayın 55-56 bin adet bandında tamamlanmasını öngörüyoruz. Yaz ayları, fabrikalar yıllık bakımları nedeniyle üretime ara verdikleri için araç bulunabilirliği açısından daha kısıtlı dönemler olabiliyor. Bu nedenle ağustos ayının da temmuza benzer şekilde sakin geçmesi, sektör olarak beklediğimiz bir durum. Biz hem Renault hem de Dacia’nın düşük ÖTV dilimine giren erişilebilir modellerini daha çok müşterimize ulaştırmaya çalışıyoruz. Çip krizine ilişkin sorunlar devam etse de müşteri memnuniyetini esas alarak alternatif çözümler üretiyor ve talebi karşılıyoruz. Yerli üretim modellerimize özgü, avantajlı fiyat kampanyaları da gerçekleştirdik” diye konuştu.

“Kurdaki düşüş, pozitif yansıyacak”

Berk Çağdaş, şu anda çoğu markanın yüksek stoku olmadığı için, düşen döviz kurlarının pazara pozitif bir katkı sağlayacağını söyledi. Çağdaş, “Pazardaki trende şekil veren en önemli düşünce, tüketiciler nezdindeki ileride daha da pahalılaşır beklentisi. Bu nedenle düşen döviz kurlarına paralel enflasyonda da bir düşüş gerçekleşirse, pazar koşulları daha da stabil hale gelecek” dedi.

“Aşılama ve turizm umut verdi”

Yılın ilk yarısına göre hem yüksek aşılama oranı hem de artan turizm faaliyetleri açısından beklentilerimizi bir adım ileriye taşıdıklarına da dikkat çeken Çağdaş, “Alınacak etkin tedbirler ile 4. dalganın ekonomide bir durgunluğa sebebiyet vermeden atlatılacağını temenni ediyoruz. Yılsonu pazar beklentimiz 800 bin ila 850 bin bandında” açıklamasını yaptı.

“Bayram sonrası trafik arttı”

Fiat Marka Direktörü Altan Aytaç da temmuz ayında turizm tarafında geçen yıla oranla daha fazla hareket olduğunu belirterek, “Dolaysıyla özellikle günlük kiralama tarafında araç ihtiyacı arttı. Bayram tatilinin uzun olması da talebi etkiledi. Büyük şehirler boşaldı. Temmuzda pazarın 50 bin adet civarında olmasını bekliyorum. Bayram araya girdiği için geçen yılın temmuz ayına göre daha düşük bir pazar vardı. Bayram sonrası trafik arttı. Daha normal bir tempoda gitti. Son haftanın etkisiyle satışlar 50 bin adedin biraz üzerine çıkabilir” şeklinde konuştu.

Tofaş fabrikasında bir süredir devam eden üretim molasının 2 Ağustos’ta son bulacağını ifade eden Aytaç, şöyle devam etti: “Ağustos ayında üretim planımız devam edecek. Hedefimiz iki vardiyada tam kapasite üretim yapmak. Ağustos ayı uzun bir ay. Bu ay satışları perakende tarafındaki eğilim belirleyecek. Kiralama tarafı ise turizme bağlı olarak yine hareketli olacak gibi görünüyor. Biz marka olarak hem donanımlı hem ulaşabilir araçlar yapamaya çalışıyoruz. Bunu da belirli ölçüde başardık. Ekonomideki gelişmelere bağlı olarak, fiyatlarda Egea’nın ilk çıktığı güne göre farklılıklar elbette var. Yine de biz herkesin Egea’ya ulaşılabir olmasına çalışıyoruz. Egea’da giriş donanımı kadar üst donanımda da satış var. Amacımız da buydu zaten.”

“Fiyatlarda kur belirleyeci olacak”

Honda Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Bülent Kılıçer, düşük sezona rağmen temmuz ayında satış planlarını tutturduklarını ifade etti. Kılıçer, temmuzda binek araç tarafında 40 bin adetlik satış öngörüleri olduğunu söyledi. Otomobil fiyatlarına yönelik de değerlendirme yapan Kılıçer, “Fiyatların seyrini döviz kurları belirleyecek” dedi.

"Bu ay kiralama talebi yüksek, araç bulunurluğu az olacak"

Gülan Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Alp Gülan da temmuz ayına yönelik satış beklentisini yaklaşık 50 bin adet olarak açıkladı. Gülan, “Temmuz satışları son 10 yılın ortalamasın biraz altında ama çok uzun bir tatil olduğu düşünülürse yine de çok kötü değil. Kiralama tarafı bayram boyunca hareketli gitti. Showroom trafiği ise daha sakindi. Şimdiden yapılan rezervasyonlara bakıldığında kiralamaya yönelik satışlar ağustos ayında da iyi gidecek gibi görünüyor. O nedenle ağustos ayını da kiralamanın biraz canlı tutacağını düşünüyoruz. Ancak çip krizinin etkilerinin arttığını görüyoruz. Firmalar filo için araç almak istediğinde birçok marka yeterli sayıda araç olmadığını söylüyor. O nedenle ağustos ayı kiralama talebinin yüksek, araç bulunurluğunun düşük olacağı bir ay gibi görünüyor. Perakende tarafı ağustosta yine sakin gidebilir. Bunu biraz da salgının gidişatı belirleyecek. 4. dalga korkusu var” değerlendirmesini yaptı.

‘Vergi politikasında global örnek alınmalı!’

Türkiye’de otomobil satışlarının hızını kesen en büyük engel yüksek vergiler. Sektör yetkilileri, her fırsatta vergi sisteminin güncellenmesi talebini yineliyor. Otomotivciler hem son tüketici adına hem de yüksek fiyatların yarattığı enflasyonist etki açısından, ÖTV matrahlarının güncellenmesinin sürdürülebilirlik adına en önemli adımlardan biri olacağını vurguluyor. Öte yandan, sektörün yakın geleceğindeki dönüşümüne uygun olarak elektrikli ve hibrit modellerin satışını desteklemek üzerine kurulu, global örneklere benzer bir vergi politikasının hayata geçirilmesini umut ediyor.

İkinci elde daralmaya rağmen fiyatlar artıyor

İkinci el pazarı beklentilerinin altında bir yıl geçiriyor. Pazara yönelik ocak-haziran rakamları geçen hafta açıklandı. Satışlar ilk yarıda yaklaşık yüzde 20 daralarak, 3 milyon 45 bin 113 adette kaldı. Kötü bir yıl geçirdiklerini dile getiren sektör temsilcileri, yılsonunda 8 milyon adetlerin hayal olduğunu, 6 milyon adetlik satışı ancak yakalayabileceklerini ifade ediyor. Geçen yıl 8 milyon adedin üzerinde ikinci el satışı gerçekleşmşti. İkinci el pazarındaki daralmanın en büyük nedeni ise artan fiyatlar. İkinci el araç fiyatları mayıs ayında yüzde 2,12, haziran ayında ise yüzde 4,83 artış gösterdi. Fiyatlardaki artış nedeniyle mevcut talep satışa dönüşemiyor. İkinci el pazarının önde gelen temsilcileri pazardaki son gelişmeleri DÜNYA’ya anlattı.

Tüketiciler istese de aracı almakta zorlanıyor

Garenta ve İkinciyeni Genel Müdürü Emre Ayyıldız: İkinci el otomobil pazarında talebi yükselten unsurlardan biri kişisel ihtiyaçlar diğeri ise ikinci el araçların yatırım fırsatı olarak konumlanması ve yatırım aracına dönüşmesi. Yüksek enflasyon ortamında araç sahibi olmak enflasyondan korunmanın bir yolu olarak tercih ediliyor. Hayatın normale dönmesi ve bayram dönemiyle birlikte ikinci el otomobile olan talep yeniden canlandı ama pazardaki hareketlilik beklenen seviyede olmadı ve pazar hedeflenen yüksekliğe ulaşamadı. Burada fiyatlardaki artışın etkili olduğunu ve tüketicilerin istese dahi araç almakta zorlandığını söyleyebiliriz. Fiyatları etkileyen en temel faktör kurlardaki hareketlilik. Kurdaki yukarı hareketlerden dolayı sıfır araç fiyatları arttı ve bu artışın yansımaları ikinci elde de görüldü. Fiyatlar arttı. Ancak artış daha sınırlı kaldı. Bu nedenle sıfır otomobille ikinci el otomobil arasındaki fark nispeten açıldı. Bu nedenle kurdaki stabil durum devam etse bile ikinci el fiyatlarında bir miktar daha artış görebiliriz ancak döviz kurunun stabil kaldığı bir ortamda bu artışlar sınırlı olacak.

'Az durağan' pozisyona geçiliyor

Otomerkezi.net CEO'su Muhammed Ali Karakaş: Temmuz ayına göre pazar yüzde 20-25 gerilemiş durumda. Haziran ayına göre ise uzun bayram tatili ve bayram sonrası hareketsiz kalan pazar bizleri motive edemedi. Bayram öncesi hareketlilik, yerini bayram sonrasında tekrar durağanlığa bıraktı diyebiliriz. Okulların açılması, aşılamanın devam etmesi, özellikle kısıtlamaların tekrar yaşanmaması, insanların ikamet ettiği şehirlere geri dönmesi gibi faktörler sebebiyle ağustos ayının ikinci yarısı hareketli geçecek. Filo kiralama araçlarının değişim döneminde olduğumuzdan ikinci ele sıkı bir tedarik gerçekleşiyor. Yılbaşına oranla ciddi bir fiyat değişimi yok, markamodele bağlı maksimum yüzde 5 artış yaşandığını söyleyebiliriz. Kur dengesi ve sıfır otomobil tedarikine bağlı olarak fiyatlarda değişim yaşanabilir, fakat müthiş bir artış yaşanmayacak. Sektör, durağan bir pozisyondan "az durağan" bir pozisyona geçecek. 2020 yılına göre pazarı kıyaslayacak olursak, çok kötü bir yıl geçirdiğimizi dile getirmek isterim. Bu sene sektör olarak net bir ifadeyle düşüşteyiz, geçtiğimiz sene 8,2 milyonluk bir pazar vardı. En iyi ihtimalle realist bir şekilde baktığımızda ikinci elin 2021'i 6,5 milyonla kapatacağını bekliyoruz, şu an için 8-8,5 milyonluk bir pazar oluşacak gibi görünmüyor.

Çip krizi fiyatlara yansıyacak

Otomol Grup'un CEO'su Uğur Sakarya: İkinci el otomobil satışları temmuz ayında 9 günlük bayram tatiline rağmen yüksek seyretti, haziran seviyesinde satış oldu. Sene sonuna kadar satışlarda yüksek temponun devam edeceğini öngörüyoruz. Sıfır araçlarda aylardır konuşulan çip krizi tüm markalarda ve ülkelerde yaz döneminde kendini iyice hissettirmeye başladı ve ikinci el fiyatlarını da yükseltmeye başladı. ABD’de yıllardır 1 yaşında ikinci el fiyatları sıfır km araçların yaklaşık yüzde 15 altına fiyatlanırken ilk defa geçen ay sıfır araçlarla aynı seviyeye geldi. Ülkemizde de ağustos ayından itibaren çip krizi sebebiyle üretim kısıtlarının ikinci el fiyatlarını arttıracağını düşünüyorum.

Amerika'da elektrikli araç üretimini arttırma çabası

Otomobil ihracatı 5 milyar dolara dayandı