ABD'nin otomotiv kararı endişe verici

Amerika Başkanı Donald Trump’ın, Ticaret Bakanı Wilbur Ross’tan ithal araçlar ve otomotiv parçalarının, ülkenin ulusal güvenliğine yönelik etkilerinin araştırılmasını istemesinin yankıları sürüyor. Bu karar ve Ticaret Bakanlığı’nın yürüteceği incelemeyle, Amerika’da ithal araçlar ve otomotivde kullanılan ithal parçalara yüzde 25’e varan gümrük vergileri getirilmesinin söz konusu olacağı belirtiliyor.

Amerika kıtasına araç ve parça ihracatı yapan Türkiye de, elbette bu gelişmeleri dikkatle izliyor. Nitekim Tofaş, Toyota Türkiye ve Temsa gibi üreticiler Amerika kıtasına araç ihraç ederken, pek çok yan sanayi üreticisi de parça ihracatı gerçekleştiriyor.

Endişe verici

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Haydar Yenigün, ABD’nin başlattığı söz konusu soruşturma girişiminin, uluslararası ticaret ortamının olumsuz bir sarmala girme riskini artıracağına ilişkin endişe taşıdıklarını belirtti. Kararı “endişe verici bir gelişme” diye niteleyen Yenigün, “Bu tür girişimler, küresel ticarette gerginlik oluşmasına sebebiyet verebilir” diye konuştu.

Türkiye’nin ABD’ye ihracatının gümrük vergisine tabi olduğunu anımsatan Yenigün, bu kıtaya ülkemizden gerçekleştirilen ihracatta otomobil için yüzde 2.5 ticari araçlar içinse, araç tipine göre yüzde 4 ila 25 arasında gümrük vergisi uygulandığını vurguladı. ABD Ticaret Bakanlığı’nın ithal otomobillerin pazar payının son dönemde yüzde 48’e çıkmasını bu soruşturma için önemli bir sebep olarak gösterdiğini kaydeden Yenigün, ülkemizde ithal araçların pazar payının 2017 sonu itibariyle otomobillerde yüzde 70, ticari araçlarda yüzde 46 olmak üzere toplam pazarda yüzde 64 olduğunu belirtti. Yenigün, soruşturmanın, küresel ticaret dengelerini gözetecek şekilde yürütülmesinin ise küresel ekonominin sağlıklı işleyişi açısından gerekli olacağını da sözlerine ekledi.

2017 yılı verilerine göre, Türkiye otomotiv endüstrisinin 6. büyük ihraç pazarı olan ABD’ye, otomotiv ve parça ihracatı geçen yıl bir önceki yıla göre artış gösterdiğini kaydeden OSD Başkanı Yenigün, bu yıl ihracatın kompozisyonundaki değişiklik nedeniyle adetsel açıdan düşüş olsa da, yan sanayideki ihracat artışı nedeniyle toplam ciro bazında yüzde 6 artış olduğunu sözlerine ekledi. Türkiye’den ABD’ye geçen yıl toplam 1.4 milyar dolarlık ihracat gerçekleşirken, 2018’in ilk 4 ayında bu rakam toplamda 347 milyon dolar oldu.

Aylar sürebilir

Trump yönetimi, 1962 tarihli Ticaret Genişletme Yasası’nın 232 no’lu “ulusal güvenlik” maddesini, en son ithal çelik ve alüminyuma ek gümrük vergileri getirilmesi için kullanmıştı. Bu konusu madde kapsamında başlatılacak soruşturmanın, çelikteki gibi motorlu taşıt ve parça ithalatına yüzde 25 vergi getirilmesine yol açabileceğine işaret ediliyor. Soruşturmanın aylarca sürebileceğini belirten uzmanlar, Trump’ın bunu Kanada, Meksika, Çin, Güney Koreve Avrupa’yla  müzakerelerde koz olarak kullanabileceğini söylüyor. (Levent Köprülü/Milliyet)