Taksiciler Odası: Plaka sahipleri biter

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun 5 bin yeni taksiyi kiraya vereceklerini duyurması üzerine taksiciler ve plaka alım satımı yapan galericiler tepki gösterdi. Plaka satan oto galericilerden bazıları, “İstanbul’u kilitleriz” deyince İmamoğlu da “İstanbul halkının, taksi ihtiyacı olup olmadığına karar verecek makam, Bağcılar Oto Galerisi’ndeki birkaç taksi galericisi değildir” açıklaması yaptı. Taksiciler Odası Başkanı Eyüp Aksu, mevcut plakaların yeterli olduğunu ve kiralama sisteminin plaka sahiplerini bitireceğini ifade ederken, Bağcılar Oto Center yönetimi ise “Piyasa kötü etkilenir. Bunun önü açılır ve sayı giderek artar. Kiralamadan yarın belediyede zarar görebilir” diyor.

Milliyet'ten Cihat Aslan'nın yazısına göre İstanbul’da toplu taşıma araçları arasında en çok kullanılan vasıtaların başında sarı taksiler geliyor. Resmi kayıtlara göre, İstanbul’da 17 bin 395 taksi bulunuyor. Yaklaşık 30 yıldır nüfus artmasına rağmen plaka sayısının artmaması plakaların değerini her geçen gün artırırken, oto galeriler arasında bir rant aracına dönüşüyor. Satılmak için piyasaya çıkarılan bir taksi plakası peynir ekmek gibi satılırken, plakaların piyasa değeri ise 35 milyar TL’ye kadar çıktı. Kimi zaman kısa mesafe, kimi zaman yolcular, kimi zaman da trafiktekilerle yaptıkları tartışmalarla gündeme gelen taksiciler, bu kez İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB)Başkanı Ekrem İmamoğlu ile ters düştü.

Esnaf sessiz

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun 5 bin taksi kiraya vereceğini söylemesinin ardından, taksi esnafı ve piyasadaki taksi plakalarının çoğunu ellerinde bulunduran Bağcılar Oto Center’daki oto galeriler tepki gösterdi. İmamoğlu’nun, bir TV kanalında verdiği röportajda, “İstanbul’da yaklaşık 25-30 yıldır ilave taksi verilmiyor. İstanbul’da 5 bin taksi kiraya verilecek” sözleri üzerine bir oto galericinin, “Trafiği kitleriz” demesi tartışma yarattı. Bunun üzerine İmamoğlu, “İstanbul halkının, taksi ihtiyacı olup olmadığına karar verecek makam, Bağcılar Oto Galerisi’ndeki birkaç taksi galericisi değildir” açıklaması yaptı. Tartışmaların odağında olan ve piyasadaki çoğu plakayı ellerinde bulunduran Bağcılar Oto Center’daki oto galericiler, sessiz kalmayı tercih etti.

‘Belediye ortak olur’

Bağcılar Oto Center Yönetim Kurulu İkinci Başkanı Coşkun Çağrı Çağlayan ise, İBB’nin çıkaracağı 5 bin kiralık taksinin piyasayı çok kötü etkileyeceğini belirterek, “Bunun önü açılır ve bu sayı hep artabilir. İstanbul’da şu anda çalışan 50-60 sene önce alınmış ve yeni plakaların kazancına belediye ortak olur. Ama bunun alternatifi var. 5 bin taksi plakası yerine, atıl olan minibüsler, dolmuşlar çalıştırılabilir. Bunlar üzerinden gidilebilir. Başkan İmamoğlu, ‘Londra’da 20 bin taksi var’ diyor. Örnek verdiği ülkelerin hiçbirinde minibüs ve dolmuş yok, ve metro ağları çok kuvvetli. Bizde metro ve tramvayı geliştirebilir. Plakaların oto galericilerin elinde rant malzemesi olduğu ifadeleri yanlış. Bu arz ve taleptir. Ben kimseye zorla plaka veremem. Şu anda taksi plakası kiraları 2 bin 250 TL’ye kadar indi. Pandemi döneminde İstanbul’da taksiler iş yapamıyor. Pandemiden önce bir taksiye günde 35 kişi indi bindi yaparken, şu anda ortalama 17-20 kişi biniyor. Eğer geçen sene bugün ‘5 bin taksi kiraya verelim’ denilseydi, herkes kabul ederdi. Belki de bir sene sonra ‘İstanbul’da keşke yeni plakalar verilse’ diyeceğiz. Plakalar kiralık olacağına ihale yapılarak satılabilir. Kiralama yüzünden yarın belediye de bu işten zarar edebilir” ifadelerini kullandı.

UBER bitti, fiyatlar tavan yaptı

Türkiye’de geçtiğimiz yıllarda akıllı telefonlar üzerinden taksi çağırma hizmeti veren UBER’le taksi esnafı arasında tartışmalar çıkmış, UBER sürücüleri taksicilerin saldırılarına uğramıştı. Taksicilerin UBER’i mahkemeye vermesi üzerinede 2019 yılının Mayıs ayında faaliyetleri durduruldu. Aralık ayında ise UBER hakkında erişim engeli konuldu. İstanbul’daki UBER-taksici kavgalarının arka planında ise 35 milyar liralık plaka kavgası yattığı iddia edilmişti. Ancak UBER’in faaliyetlerinin durdurulmasının ardından satışa çıkarılan taksi plakalarında ise kısa sürede alım-satım gerçekleşiyor. Kanuni düzenlemeye göre, bir kişi ancak bir tane taksi plakası alabilir. İkincisine izin yok. Bu yüzden taksi plakasındaki geliri görenler eşlerine, çocuklarına veya aile fertlerinin adına taksi plakası alıp işletebiliyor.

‘İstanbul’daki taksiler yeterli’

İstanbul Taksiciler Esnaf Odası Başkanı Eyüp Aksu da, taksicilerin pandemi sürecinde ekmeğe muhtaç olduklarını belirterek, şunları söyledi:

“Benim şahsi fikrim, İstanbul’da taksi plakasına şu anda bir ihtiyaç yok. Sebebi korsan taşımacılık çok, trafik kilit. Pandemi sürecinde ekmeğe muhtaç kaldık. 5 bin taksi kiralama sistemi plaka sahiplerini bitirir. Bizim 10553 Sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile devlete ödediğimiz bedeller var. Biz arsalarımızı, evlerimizi, bütün yatırımlarımızı sattık, plaka aldık. Onun için burada kiralama sistemi bizi etkiler. Valilik, belediye, üniversite, emniyet, Taksiciler Esnaf Odamız ortaklaşa bir grup kurar, bilimsel bir çalışma yapılır. Çalışmanın sonucunda eğer İstanbul’da taksi ihtiyacı var ise, 10553 Sayılı eski Bakanlar Kurulu kararına göre, esnafın hakkı ödenerek tahdit kapsamında bu tarz bir şey olabilir. Kiralama sistemi ile bizim seryamemiz bedelimiz, teminatımız biter. 5 bin kiralık taksi çıkarılırsa hukuksal alanda kanuna uygun bir şekilde hakkımızı arayacağız. Plaka sahipleri tedirgin ve üzgün, bu sistemi uygun bulmuyor. Plakalar 2.2 milyon TL’den, 2 milyona düştü. Yapılması gereken yol belli. 10553 sayılı 1986 yılında çıkan Bakanlar Kurulu kararına uygun bir şekilde bilimsel bir çalışma yapılarak İstanbul’da taksi sayısına ihtiyacı var ise, ihale usulü aynısına uymak şartıyla değerlendirilebilir.”