Türk otomotivinin ABD'ye ihracatı Trump'ın tepkisine yol açar mı

Donald Trump, ABD Başkanı olduktan sonra ülkelerle ilişkilerde en çok dikkat ettiği nokta dış ticaret dengesi. Özellikle otomotiv sanayinde ABD’nin dış ticaret açığını dikkate alan politikalar uygulayan Trump, önce Meksika’da üretim yapıp ABD’ye satan markalara ‘ek vergi’ tehditleri savurmaya başladı. Trump’ın bu tehditleri yerini bularak dev markalardan art arda ABD’ye yatırım haberleri geldi. ABD Başkanı bu konuda başarılı olduktan sonra sıra Almanya’ya geldi. Almanya ile ABD arasında otomotivdeki dış ticaret açığını gösteren Trump, Meksika’ya yönelik yaptığı tehditlerin benzerini Alman otomotiv devlerine karşı da savurmaya başladı. Bunun üzerine Alman markalardan da benzer yatırım sözlerini alan Trump son olarak geçtiğimiz hafta Güney Kore’nin yeni Başkanı Moon Jae-in’i Beyaz Saray’da ağırlayarak benzer ticaret açığını gündeme getirdi.

2016 yılında ABD’nin Güney Kore ile ticaretinde 27.6 milyar dolarlık açık oluşurken, bunun büyük bölümü otomotiv sektöründen kaynaklandı. Güney Kore, ABD’ye 2016’da 16.1 milyar dolarlık otomotiv ihracatı yaparken, ABD’den Güney Kore’ye yapılan ithalat ise 1.6 milyar dolarda kaldı. Bu da iki ülke arasındaki dış ticaret açığının yaklaşık 15 milyar dolarının otomotivden kaynaklandığını ortaya koydu. Güney Kore Başkanı Moon Jae-in’e bu durumun sürdürülemez olduğunu söyleyen Trump, ek önlemler alınması gerektiği üzerinde durdu. Daha açık bir ifadeyle, Güney Koreli otomotiv devlerinin ABD yatırımlarını artırmasını aksi takdirde farklı tedbirleri devreye sokacakları uyarısında bulundu. Yani Trump, önümüzdeki günlerde dış ticaret açığı yaşadığı ülkelere yönelik tedbirleri devreye sokacağının sinyallerini çok net veriyor.

6 AYDA 500 MİLYON $

Bu doğrultuda Türk otomotiv sanayi de yakın zamanda olmasa da uzun dönemde Trump’ın hedefine girebilir. Çünkü Türk otomotiv sektörünün ABD’ye ihracatı her geçen gün katlanarak artıyor. 2017 yılının ilk 6 ayında Türkiye’nin otomotiv ihracatı yüzde 22.4 artarak 14.3 milyar dolarla rekor seviyeye çıkarken, bu dönemde en yüksek büyüme ABD’ye yapılan ihracatta yaşandı. İlk 6 ay sonunda ABD’ye ihracat geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 90 artarak 624 milyon dolara çıkarken, aynı dönemde ABD’den ithalatın ise yaklaşık 100 milyon dolar civarında olduğu tahmin ediliyor. Bu da daha 6 ayda iki ülke arasında Türkiye lehine 500 milyon doların üzerinde dış ticaret fazlası olduğunu ortaya koyuyor. 2016 yılında Türkiye’nin ABD ile otomotivde dış ticaret fazlası 410 milyon dolar olurken, bu yılın ilk çeyreğinde ise bu rakam 173 milyon dolara ulaşmıştı.

İlk 6 ay sonunda ise bu rakamın Türkiye lehine hızla katlanarak arttığı kayıtlarda yer aldı. Türkiye’nin ABD’ye ihracatında son dönemde en büyük katkıyı Sakarya’da üretilen Toyota C-HR modeli verirken, Tofaş’ın RAM markasıyla Doblo ihracatı ve Ford Otosan’ın çok önemli Transit yedek parça ihracatı da bu büyümede etkili oluyor. Ayrıca son dönemde Temsa’nın ABD’ye otobüs ihracatı da hızla artıyor.

OTOMOTİV İHRACATINDA TÜM ZAMANLARIN REKORU

TÜRK otomotiv sektörü, yılın ilk yarısında 14 milyar 359 milyon 485 bin dolar ihracatla yeni bir rekora imza attı. Son yıllarda ocak-haziran dönemlerini 10-11.8 milyar dolar aralığında dış satımla kapatan sektör, 24.7 milyar dolar ile tüm zamanların ihracat rekorunun kırıldığı 2008’in ilk yarısındaki 13.6 milyar doları geride bıraktı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, otomotiv sektörü, 2016 ocak-haziran döneminde 11 milyar 734 milyon 74 bin dolar olan ihracatını, bu yılın aynı döneminde yüzde 22.4 artırarak 14 milyar 359 milyon 485 bin dolara taşıdı.

Bursa’da geliştirilerek üretilen Fiat Doblo’nun Ram markalı versiyonunu ProMaster City ismiyle ABD’ye ihraç eden Tofaş, 2016 yılında ABD’ye en çok ihracat yapan Türk şirketi oldu. 275 milyon dolarlık ihracat rakamıyla, Türkiye’nin ABD’ye yaptığı toplam ihracatın yüzde 4.2’sini tek başına Tofaş gerçekleştirdi.

Türkiye’nin toplam ihracatından yüzde 18.8 ile en büyük payı alan otomotiv, yılın ilk yarısını da açık ara lider tamamladı. Otomotivi, yüzde 10.7’lik pay ile “hazır giyim ve konfeksiyon”, yüzde 10.4 ile “kimyevi maddeler ve mamulleri” ve yüzde 7.6 ile “çelik” sektörleri takip etti. Geçen yılın haziran ayında ise 2 milyar 147 milyon 765 bin dolar olan ihracat gerçekleştiren otomotiv endüstrisi, bu yılın aynı döneminde ihracatını yüzde 16.4’lük artışla 2 milyar 500 milyon 46 bin dolara çıkardı.

AMERİKA’NIN PAYI YÜZDE 9 OLDU

ULUDAĞ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) Başkanı Orhan Sabuncu, haziran ayında binek otomobillerde yüzde 44 ihracat artışı olduğunu belirterek, “Haziran ayındaki yükselişte temel belirleyici faktör binek otomobiller oldu. Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlarda da çift haneli ihracat artış yaşadık. Amerika kıtasına yüzde 220 ihracat artışı dikkat çekerken, bu bölgenin otomotiv ihracatı içerisindeki payını da yüzde 9’a yükselttik” dedi. Haziran ayında ABD’ye otomobil ihracatı yüzde 100 artarken, ticari araç ihracatı ise yüzde 863 yükseldi. Aynı dönem ABD’ye otobüs-minibüs-midibüs ürün grubunda ise yüzde 934 artış yaşandı. (Hürriyet / Emre Özpeynirci)