Alman otomotivciler Türkiye'den parça almayacak mı

Eylül ayında Frankfurt’ta düzenlenen otomobil fuarında konuştuğumuz yetkililer Almanya ile yaşanan siyasi kriz sonrasında BMW başta olmak üzere bazı otomotiv üreticilerinin Türkiye’den parça alımını durdurma kararı aldığına ilişkin iddiaları gündeme getirdi. 18 Eylül’de bu köşede bu iddiayı yazdıktan kısa bir süre sonra Fatih Altaylı da yazısında benzer iddialar olduğunu, hatta Türkiye’de üretim yapan Alman bir markanın çalıştığı Türk yan sanayi şirketine fabrikasını başka ülkeye taşımasını aksi takdirde parça alamayacağını söylediğini aktardı.

İşte tüm bu iddiaları Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Alper Kanca’ya sordum. TAYSAD üyelerinin Alman müşterileriyle ve tedarikçileriyle olan iş ilişkilerini ve tüm gündelik iş süreçlerini normal düzeninde devam ettirdiğini kaydeden Kanca şunları söyledi: “Bugün itibariyle, Alman OEM’lerin Türkiye’den parça alımını durması, spekülatif bir söylem gibi duruyor doğrusu. Bugün için bu durum olmasa da, firmalarımızın uzun vadede proje kayıpları yaşaması tehdidi de söz konusu. Alman müşterilerimizin, Türk tedarikçilerden kısa vadede parça alımını azaltması ya da sonlandırması beklenmez; ancak politik gerginliklerin devamı, orta vadede iki ülkenin şirketlerinin de diğer taraf ile sözleşmelerini yenileyip yenilemeyeceğini gündeme getirir. Yeni sipariş verilmesi sırasında gerginliklerin mutlaka yansımaları oluyor. Kurumsal olarak alınmış kararlar olmasa da, şirketlerin karar vericilerinin daha önce sempatiyle bakılmış bir ülkeye yönelik kişisel kırgınlıkları, antipatileri etkili olabiliyor. Aynı şartları sunan iki üretici arasında, daha evvelden bir şekilde tercih edilen Türk tedarikçi, bu gerginlik sebebiyle tercih edilmeyebiliyor. Gerginlik ve karşılıklı ticari kısıtlamalar sadece Türkiye’ye zarar vermez. Ülkeler arasındaki olumsuzluklardan her iki taraf da belli ölçüde etkilenir. Bu sebeple, hem Türk hem de Alman tarafının sakinleşmesi, zararın tek taraflı olmayacağını açıklıkla görmesi gerekiyor. “

Kanca, Altaylı’nın iddiası hakkında ise “Küresel OEM firmaları, gerek sevkiyatları hızlandırmak gerekse lojistik maliyetleri düşürerek rekabetçiliklerini arttırmak amacıyla, stratejik önemdeki birçok Türk tedarikçisine, önemli üretim tesislerine yakın bölgelerde yatırım yapma çağrısını, dönemsel olarak dile getirir. OEM markaları, maliyet kadar tedarik güvenirliliğine ve sürekliliğine de önem verdiğinden, hesaplamalarında ülke risk faktörünü artırmakta ve bu olumsuzluğun aşılması için tedarikçilerini yurtdışında yatırıma davet edebilmektedir. Yani müşteriler, önemsedikleri ve iş hacmini artırmak istedikleri tedarikçilerini, riski az gördükleri veya daha yakın olmasını arzu ettikleri ülkelere yönlendirmektedirler. Bugün dünyanın her bölgesine ihracat yapan TAYSAD üyelerinden 59’unun, müşterilerinin riski az ve yakın üretim tesisi isteklerine cevap verebilmek için, 5 kıtada 40 ülkede toplam 156 adet tesis yatırımı da bulunmaktadır” cevabını verdi.

Yani Kanca’nın söylediklerinden çıkardığım, Alman firmalar henüz Türkiye’den alımı kesmemiş ama eli kulağında. Türkiye otomotiv sanayi 2016 yılında Almanya’ya 4 milyar dolarlık ihracat yaparken, aynı dönemde Almanya’dan ithalat ise 6.1 milyar dolara çıktı.