BMC'de krizin perde arkası

BMC'de kafalar karışık... Bir yanda iyi giden üretim, bir yanda işçi eylemi... Güngör Uras Milliyet'teki köşesinde olan biteni yazdı İddia o ki BMC'de işler çok iyi, satış derdi yok. Hatta kamyon ve otobüs fabrikasının önünde sıra var. Öyleyse 1600 işçi neden “14 aydır maaş alamıyoruz” diye eylemde? Son günlerin gözde tartışma konusu BMC’ye el atan Güngör Uras, Milliyet’teki köşesinde bakın neler yazdı…
BMC'de neler oluyor
BMC’nin 1.600 işçisi 14 aydır ücretlerini alamadıklarından eylem yapıyor. BMC ne yapar? Bu işçiler paralarını neden alamıyor?
BMC, yüzde yüz Türk sermayesi ile faaliyet gösteren Türkiye’nin üç büyük kamyon ve otobüs fabrikasından biridir. Diğerleri TEMSA ve OTOKAR’dır.
BMC 1964 yılında Özakat ailesinin iştiraki, İngiliz BMC Leyland grubunun teknolojisi ile İzmir’de kamyon, traktör, ağır ve hafif ticari araç üretmek için kuruldu. Özakat grubu paylarını önce Anadolu Endüstri grubuna sattı. Hisseler buradan da 1989 yılında Çukurova grubuna geçti. Şimdilerde sermayesinin tamamı Çukurova grubuna ait.
BMC’nin 2 ayrı üretim tesisi var.
(1) İzmir Pınarbaşı’ndaki 200 bin metrekare alanda kurulu fabrikada çekici, ağır, orta ve hafif kamyon, kamyonet, minibüs, midibüs, otobüs, panelvan, kombi, kombivan, ve askeri araç, özel kullanıma yönelik komple araç, yedek parça, motor ve döküm parçaları üretimi yapılıyor. Yılda 22 bin adet araç ve motor üretim kapasitesine sahip. Bu tesiste 3.500 kişi çalışıyor.
(2) İzmir Doğanlar’da kurulu BMC Otobüs Fabrikası’nda ise yılda 1.500 otobüs üretiliyor. İstanbul’da sokaklarda dolaşan belediye otobüslerinin çoğu BMC otobüsü.
Ayrıca yan sanayisi, bayi ve servisleri ile birlikte 20 bini aşkın kişinin ekmek kapısı.
TSK’ya araç üretiyor
Ege Bölgesi Sanayi Odası Meclis Başkanı Mehmet Tiryaki, “Ege’de Otomotiv Tarihi” başlığı ile bir kitap yazdı. Meraklılarına bu kitabı temin etmelerini tavsiye ederim. Kitapta BMC’nin kuruluş ve gelişmesi ile ilgili geniş bilgi var.
BMC 1997 yılında NATO’nun ve MSB’nin gizlilik ve izin belgesi ile savunma amaçlı araç üretimine başlayan ilk Türk otomotiv kuruluşu.
TSK için taktik tekerlekli araçlar, zırhlı araçlar ve değişik üstyapılı lojistik destek amaçlı araçlar üretiyor. Taktik Tekerlekli Araç Projesi kapsamında 1859 adet araç üretiyor. “Mayına Dayanıklı Zırhlı Aracı” üretecek imkanlara sahip.  1000 adet Taktik Tekerlekli Araç ile 3000 adet Lojistik Destek Aracı’nın üretimini gerçekleştirmiş.
Motor, şasi ve aks üretim bölümlerinin yanında, kendi dökümhanesine sahip. Dökümhanede 1975 yılından bu yana, motor bloğu, silindir kapağı gibi parçaların dökümü yapılıyor.
İşler iyi ama para yok
İyi de... BMC’ye ne oluyor da, Pınarbaşı fabrikasında çalışan 1.600 işçinin parası ödenemiyor? İşler mi kötü?
Ayrıca yan sanayisi, bayi ve servisleri ile birlikte 20 bini aşkın kişinin ekmek kapısı.
Bana anlatıldığına göre BMC’nin işleri çok iyi. Yakın zamana kadar otobüste 1 numara, kamyonda 3 numara idi. 2011 yılında 3.234 kamyon 488 otobüs üretmişti. Satış derdi yok. Kamyon fabrikasının da otobüs fabrikasının da önünde sıra var. Üretilen malların hepsi kâr ettiren ürünler. Talep var, kâr var da BMC neden bu durumda? Fon akımı bozuk ve kaynakları başka alanlara kaydırıldı da ondan.
“Batsın o halde” denilebilir mi? Ankara başka yabancı otomotiv firmalarını getirmeye çalışırken, sahip olduğumuz, TSK’ya özel araçlar üreten yerli otomotiv firmasının çökmesine veya yabancılara satılmasına seyirci kalmasa iyi olur.