Bozkurt: Otomobil pazarı yüzde 10 daralabilir

Geçen yıl tarihi rekor kıran Türkiye otomotiv pazarı, bu yıl ilk çeyrekte fren yaptı. Türkiye'de otomotiv üretimi 2015 yı­lında yüzde 15,7 artışla 1 milyon 410 bin adede ulaştı ve tarihi bir rekora im­za attı. Geçen yıl satışlar da yüzde 25,2 artışla 1 milyon barajını aşmış ve 1 mil­yon 11 bin adet olmuştu. Otomotiv Sa­nayii Derneği'nin (OSD) verilerine gö­re 20l6'nın ilk çeyreğinde ise otomo­tiv üretimi sadece yüzde 3,7 artarken otomotiv satışlarında yüzde 6 düşüş var. Yani bu yıl işler geçen yılki kadar iyi görünmüyor.

Geçen yıl satışlarını yüzde 40'tan fazla artırarak 'en çok satılan marka' sı­ralamasında yedincilikten dördüncü­lüğe yükselen Toyota Türkiye'nin sa­tış ve pazarlama CEO'su Ali Haydar Bozkurt'a göre, 20l6'da otomotiv pa­zarı yüzde 5-10 oranında daralacak. Ekonomist'in sorularını yanıtlayan Bozkurt, "Her şeye rağmen Türkiye pazarına güvenimiz tam. Son sekiz yıl­da satışlarımızı 2,5 kat artırdık. 2020 hedefimiz ise 90 bin adetlik satışa ulaş­mak" diyor.

Ali Haydar Bozkurt, Ekonomist’ten Aram Ekin Duran’ın sorularını yanıtladı.

-Toyota Türkiye olarak 2015'i nasıl geçirdiniz?
-Aslında 2015'te beklentimizin üze­rinde bir satış rakamına ulaştık. FED'in faiz artırım hamlesi ve kur yükselişi beklentisi nedeniyle otomobil almak için uygun fiyat ortamı oluştu. Bu ne­denle hem sektör olarak hem de To­yota Türkiye özelinde tarihi rekora ulaştık. 2014'te 36 bin olan satılan araç sayımız, 2015'te 51 bine çıktı. Böyle­likle Türkiye'de satış rakamları açısın­dan yedinci sıradan dördüncü sıraya çıktık. Bu basanda Türkiye'de üretilen yeni Corolla satışları etkili oldu. Özellikle filo satışlarında çok desteğini gör­dük. Kamuda yerli araç kullanımına yönelik başlatılan uygulamanın da önemli bir artısı oldu. Dolayısıyla 2015 bizim için satış rekoru yılı olarak ger­çekleşti.
 
-2016'nın ilk çeyreğinde nasıl bir performans sergilediniz? Yıl sonu­na ilişkin hedefleriniz neler?
-FED'in faiz artırımının devamı beklentisi, Uzakdoğu pazarlarındaki iniş çıkışlar, Suriye ve Rusya ile yaşa­nanlar, terör olayları derken 20l6'ya pazarın yüzde 5-10 daralma ihtima­liyle girdik. Nitekim ilk çeyrekte yüz­de 4-5'lik bir daralma oldu. Bizim sektörümüzde pazarın ne olacağını anlama ayı aslında nisanın sonudur. Çünkü ocak ve şubat ayları mevsim­sel olarak hep düşük seyreder. Yani pazarın nereye gittiğini biz nisan so­nunda anlamaya başlarız. Mesela mart ayında pazar hızlandı. Bu seyir­le gittiğimiz takdirde, pazar geçen yıl ile aynı yerleri yakalayabilir diye dü­şünüyorum. Biz planlarımızda yine de yüzde 5-10 daralma ihtimalini göz önünde tutuyoruz.

-2016'daki satış hedefiniz nedir?
-Bizim satış hedefimiz geçen yılın bir tık üzerine çıkmak. Yani pazar yüz­de 10 daralsa bile geçen yıl yaptığımız 51 binin üzerine çıkmaya, 52 binin al­tına düşmemeye gayret göstereceğiz. Beklediğimizden iyi bir tablo çıkar ise 55 bine kadar yükselebiliriz. Toyota, Türkiye pazarına sonuna kadar güve­niyor. Türkiye'deki fabrikamız dünya genelinde sıfır hata konusunda Ja­ponya'daki Toyota fabrikasıyla yarışıyor. Biz de distribütör tarafında Türki­ye pazarına çok güveniyoruz. 2008'de Toyota ve satış ve pazarlamayı devral­dığımızdan bugüne kadar, satışı 20 binden 51 bine getirdik. 2020 hedefi­miz ise 90 bine ulaşmak.
 
-2016'da ilk kez üretimine baş­layacağınız yeni bir modeliniz ola­cak mı?
-Yeni modelimiz 2017'nin ocak ayında küresel pazarlarda satılmaya başlayacak. Toyota CH-R adlı yeni modelimiz Corolla ve Verso'dan son­ra Türkiye'de üretilen üçüncü model Toyota olacak. Bu modelin üretimi için ayrılan yatırım miktarı ise 450 mil­yon dolar. Normalde Ocak 2017'de yeni modelimizin küresel satışlarını başlatacağız. Ama biz Türkiye'de üre­tim avantajını kullanarak kasım ayın­da bu modelin yurtiçinde satışına baş­layacağız. Toyota CH-R modeli de Co­rolla gibi 50 ülkeye ihraç edilecek ve Türkiye'de üretilen ilk hibrit otomobil olma özelliğine sahip olacak.
 
-Hibrit otomobiller son yıllarda en çok konuşulan konuların başın­da geliyor. Türkiye pazarı açısın­dan hibrit otomobillerin geleceğini nasıl görüyorsunuz?
-Hibrit otomobiller önümüzdeki 10-15 yıla damgasını vuracak. Çünkü tamamen elektrikli otomobillerin yay­gınlaşması için pil-batarya teknolojile­rinin gelişmesi gerekiyor. Yani aracı­nızla hiç endişe duymadan yola çık­manız şart. Ayrıca şarj istasyonlarında makul sürede dolum yapılması gere­kiyor. Bugünkü şartlarda ise şarj süre­si 10 saati aşıyor. Bu altyapının oluş­ması için öngörülen süre 15-20 yıl. Bizce Türkiye'de öncelikle hibrit tek­nolojilerinin dünyada olduğu gibi teş­vik edilmesi gerekiyor. Bu durum ya­tırım kararlarını kolaylaştıracaktır. Bu alanda belli teşvikler sağlanırsa, 10 yıl içinde kullanılan araçların yüzde 15-20'si hibrit otomobillerden oluşabilir. Aslında artık her şeyden önce Türkiye'de dizele olan ilginin yanlışlığını konuşmamız gerekiyor.
 
-Dizel araçlar yakıt tasarrufu ne­deni ile büyük ilgi görüyor. Bu yan­lış bir durum mu?
-Dünyada artık sadece emisyon de­diğimiz karbondioksit salınımı değil, araç yakıtından havaya karışan birçok farklı partikül var. Dizelde benzine gö­re bu oran daha düşük olabilir ama daha sağlıklı değil. Çünkü dizelde de azot oksit yani NOx var. NOx bugün artık ABD, AB ve hatta Hindistan'ın çok yakından takip ettiği bir salınım haline geldi. Bizde bu dizel yaygınlaş­ması biraz bilinçsizce gidiyor.
 
-Hangi açılardan yanlışlık var?
-Bir otomobili eğer yılda 30-40 bin kilometre kullanmıyorsanız, daha faz­la ödeyerek bir dizel otomobil almak daha ekonomik değil. Ama insanlar psikolojik olarak 'daha az ödüyorum' diye düşünüyor. Ülke ekonomisi açı­sından da biz dizel üretmek için ham petrol alıyoruz. Dizel ürettiğiniz za­man açığa ihtiyaç fazlası bir benzin çı­kıyor, bunu da bedelinin çok altına dı­şarıya satmak zorunda kalıyoruz. Burada bizim bu dizel konusunu artık masaya yatırmamız gerekiyor.
 
“KARNAVALI DÜNYAYA AÇACAĞIZ”
-Bu yıl dördüncüsünü düzenlediğiniz Adana Portakal Çiçeği Karnavalı için yeni dönem planlarınız var mı?
-Bu yıl ülkenin geçtiği hassas dönemden dolayı, biz eğlence kapsamına giren tüm aktiviteleri karnavaldan çıkardık. Ama buna rağmen sokaklar yine doldu. Bizim hedefimiz karnavalımızın Brezilya’daki Rio, Japonya'daki Sakura karnavalı gibi olmasıydı. Bu yıl yabancı katılımını görünce, karnavalın artık yalnızca Adana'yı değil Türkiye'yi tanıtan bir hal aldığını gördük. 201/de çok daha coşkulu bir festival hazırlıyoruz. Bu kapsamda Adana ve çevresi için bir haftalık tur programları organize ediyoruz. Adana ile birlikte Antakya, Tarsus, Gaziantep, Şanlıurfa, Kapadokya'yı kapsayacak turlar düzenleyeceğiz.
 
“CEO UNVANINI KULLANMAKTA SIKINTI YOK”
 
-Toyota Türkiye'nin yönetim örgütlenmesinde üretim ve satış-pazarlama farklı şirketler üzerinden yürütülüyor. Bu durum bir yetki kargaşası yaratıyor mu?
-Toyota'nın Sakarya'daki fabrikası yüzde 100 kendi fabrikası. Distribütörlük firması ise 2008'den beri yüzde 100 Suudi sermayesi olan Alj Grup'a ait. Ben Toyota Türkiye Satış ve Pazarlama CEO'suyum. Bunu kullanırken kısaltıp Toyota Türkiye CEO'su olarak yazıyorlar. Her iki şekli de kullanılabilir. Bu benim için de üretimi temsil eden arkadaşım için de geçerlidir. O da Toyota Türkiye CEO'su titrini kullanabilir. Bizim açımızdan bu konuda hiçbir sıkıntı yok.