İnan Kıraç, yerli otomobile niçin ortağıyla girmedi

Yerli otomobil üretimini üstlenen 5 babayiğitten birinin de İnan Kıraç olduğu açıklandığında Kıraça Holding AŞ'nin hakim ortak olduğu Karsan'ın hisseleri değer kazanmıştı. Ancak İnan Kıraç'ın son manevrası Karsan hisselerinde düşüşe yol açtı. İşte Emre Özpeynirci'nin konuyla ilgili Hürriyet'te yer alan yazısı: 

Geçen yıl ekim ayı sonunda borsada Karsan hisselerinde ciddi bir hareketlilik yaşandı. Hisseler, şirketin yerli otomobili yapacak firmalar arasında yer aldığının iddia edilmesiyle yüzde 15’ten fazla yükseldi. Hatta 9 Ekim’le kıyaslanırsa hisse fiyatları yüzde 50’den fazla artış gösterdi. 9 Ekim’de hisse fiyatı 1.36 TL olan Karsan’ın 31 Ekim’de fiyatı bir anda 2.08 TL’ye yükselmişti. Aynı tarihlerde Vestel hisselerinde de artış vardı ama Karsan’daki hareketlilik dikkat çekiyordu.

Derken beklenen oldu ve 2 Kasım’da Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan 5 babayiğitten birinin Kıraça Holding olduğu resmiyet kazandı. Çok markalı hafif ticari araç üretimi yapan Karsan’ın hakim ortağı olan Kıraça Holding A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanı İnan Kıraç, o gün Beştepe’de ‘Türkiye’nin Otomobili Projesi’nde potansiyel yatırımcı olarak yer alma niyetine istinaden ‘Ortak Girişim Grubu İşbirliği Protokolü’nü imzaladı. Küçük hissedarlar mutluydu, yatırım yaptıkları Karsan, devlet desteğiyle ‘Türkiye’nin Otomobili’ni üretecekti.

Buraya kadar her şey normal. Ama işin rengi 1 Haziran’da tamamen değişti. Çünkü 5 babayiğit ve TOBB tarafından kurulan ‘Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ şirketinin yüzde 19 ortağı Kıraça Holding değil, tamamı İnan Kıraç’a ait olan ve 14 Mayıs’ta kurulan Kök Ulaşım Taşımacılık A.Ş. olarak açıklandı. Yani Karsan direkt olarak ‘Türkiye’nin Otomobili’ni üretecek şirket içinde yer almıyordu. İnan Kıraç’tan dolayı dolaylı olarak girer mi bilinmez ama yaşanan bu değişim Karsan’ın küçük hissedarını rahatsız etmişti.

700 MİLYON TL DÜŞTÜ

Çünkü Karsan’ın hisse fiyatı hem yerli otomobili yapacak olması hem de Amerika’daki Posta aracı ihalesinde finale kalmasıyla 2.51 TL’ye çıkmış, piyasa değeri 1.5 milyar TL’yi aşmıştı. Bugün gelinen noktada ise hisse değeri 9 Ekim’e seviyesine geri dönüp 1.38 TL’ye gerilerken, şirketin piyasa değeri ise 828 milyon TL’ye indi. Yani yerli otomobilin zararı Karsan’a yaklaşık 700 milyon TL’ye mal olmuştu.

Bu noktada bazı küçük hissedarlar Karsan’ın cevaplaması için aşağıdaki soruları gönderdiler;
“Değerli Karsan Yatırımcı İlişkileri Yöneticisi,
* Türkiye’nin otomobili girişim gurubuna seçilen 5 babayiğitten biri olan Kıraça Holding şirketleşme sürecine neden tecrübesi ve bilgi birikimiyle Karsan markasıyla girmedi?
* Kök Grubu adında neden yeni bir şirket kuruldu?
* Karsan’ın Kök Grubu’na ve yerli oto girişimine teknoloji, bilgi, insan kaynağı anlamında hiç mi katkısı olmayacak? Olacaksa neden payı yok?
* New York taksi ihalesini, Avrupa’da onlarca ihaleyi, en son Amerika posta araçlarının ihalesini kovalayan (demek ki yeterliliği olan) Karsan neden kendi ülkesinin otomobilini yapmaktan kaçıyor? Üstelik 5 babayiğitten biri olarak seçilmesine rağmen...”
Küçük hissedarlara sordukları bu sorular sonrasında Karsan’dan ise şu cevap gönderildi:
“Yeni kurulan, Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu Sanayi ve Ticaret A.Ş, teknoloji, bilgi, insan kaynağı veya başka konuda Karsan’ın katkısını talep eder ise Karsan ekonomik gerçekler bağlamında bu talepleri değerlendirecektir. Bununla birlikte, Karsan kendi markası ile araç üretmekte olup, yurt içinde ve yurtdışında satmaktadır. Proje kapsamında, Karsan Otomotiv’i ilgilendiren bir gelişme olması halinde SPK düzenlemeleri gereğince kamuya açıklama yapılacağı tabiidir.”
Yani Karsan, yerli otomobil projesinin içinde olmadıklarını ama istenirse ve parası ödenirse destek olacaklarını resmi olarak açıklamış.

KIRAÇ İLE NAHUM ORTAKLIĞI

Bu aşamada İnan Kıraç’ın neden 7 ay sonra büyük hissedarı olduğu Karsan yerine yerli otomobil projesine tamamı kendine ait olan Kök ile girdiği merak ediliyor. Şirkete yakın kaynaklar bunun sebebinin İnan Kıraç ve Jan Nahum’un uzun süredir arasının açık olmasına bağlıyor. Bu duruma ilişkin soruma CNN Türk’te katıldığımız bir programda Jan Nahum cevap vermek istememişti.

Nahum’u belki tanımayanlar olabilir, kendisi İnan Kıraç’ın kayınpederi de olan Koç Holding’in kurucusu Vehbi Koç’un ortağı ve yakın çalışma arkadaşı Bernar Nahum’un 2 oğlundan biri. Jan Nahum uzun yıllar Koç Holding’de görev yaptıktan sonra son olarak Tofaş’ın CEO’luk görevini üstlenmişti. Jan Nahum ve kardeşi Claud Nahum bugün Kıraça Holding bünyesindeki Karsan’ı yüzde 25 hissesine, tasarım şirketi Hexagon’un ise yüzde 70 hissesine sahip.
İnan Kıraç’ın yerli otomobil projesine Karsan’la girmesi halinde hissedar olan Nahum kardeşlerin de direkt olarak buna dahil olacağından dolayı tercih etmediği, bu nedenle tamamı kendine ait olan bir şirketle yer aldığı iddia ediliyor. İnan Kıraç’ın Mustafa Koç’un vefatının ardından Koç Holding Yönetim Kurulu’na giren kızı İpek Kıraç’ın da bu kararda etkili olduğu söyleniyor. Gelişmelerle ilgili İpek Kıraç’a mesaj atarak konuşmak istediğimi söyleyip, durumu anlattım ama ne yazık ki bir dönüş alamadım.

Sonuç olarak Karsan ve bünyesindeki tasarım şirketi Hexagon bugün yerli otomobil geliştirmek için önemli bir birikime sahip. New York taksi ihalesinde finale kalan, Amerikan Posta Servisi’nin ihalesinde finalist olan ve kazanma şansı bulunan Karsan’ın yerli otomobili geliştirecek potansiyeli varken, bundan vazgeçilmesinin nedeni merak ediliyor. Sonuçta 10 yılı aşkın bir süredir Karsan ve Hexagon araç geliştirmek için büyük yatırımlar yapıyor. Bakalım iddialar mı doğru yoksa İnan beyin kafasında başka düşünceler mi var? Yoksa olan küçük hissedarlara olacak