Mobil bi taksi lütfen!..

Durakta taksi yoksa telaşlanmayın. Akıllı telefonlardan taksi çağırma uygulamaları giderek yaygınlaşıyor Yaklaşık 15 milyon kişinin yaşadığı İs­tanbul'da yine yaklaşık 20 bin taksinin oldu­ğu tahmin ediliyor. İstanbul yollarında tak­si bulmak zor ve zor olduğu kadar endişe verici de. Bu endişelerin kişiden kişiye deği­şen muhtelif sebepleri var elbette. Örneğin, pek çok insan durak taksilerinin daha gü­venli olduğunu düşünerek, kapılarında du­rak amblemi olan taksileri tercih ediyor. Peki, ıssız bir güzergahta ne durak var, ne de görünürde bir taksi. Bu durumda ne yapmalı? Mobil teknoloji dünyasının bu so­ruya çok işlevsel bir yanıtı var.

Şimdilerde yolcu arayan taksiciyle, taksi arayan yolcuyu gerçek zamanlı buluşturan mobil uygulamalar var ve bu uygulamalar güvenilir olma özellikleriyle öne çıkıyor. Bu uygulamayı kullananlar, taksi içinde kredi kartıyla ödeme yapabildiği gibi gidilecek yerin adresini mobil uygulama aracılığıyla girebiliyor, tahmini yolculuk ücretini göre­biliyor, yolculuk sonunda şoförü puanlaya­biliyor. Akıllı telefondan taksi çağırma uy­gulamaları giderek yaygınlaşırken, kısa zamanda pazarda yerli örneklerin sayısının artması bekleniyor.

ÇOK YENİ, ÇOK İŞLEVSEL

Taksi çağırma uygulamaları ilk olarak ABD ve Avrupa pazarında yaygınlaştı. Uber, Hailo, Cali a Taxi, Easy Taxi, Taxi-Beat, GetTaxi bu pazarlarda en çok kulla­nılan taksi çağırma uygulamalarından bazı­ları. Türkiye'de ise şimdilik mobil uygula­ma olarak BiTaksi ile Uber faaliyette. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin geliştirmiş olduğu İSTAKSİ sistemi ise devreye gir­mek üzere.

Türkiye'deki taksi uygulamalarının he­men hepsinin kullanım yöntemi aynı ve ol­dukça basit. Bu uygulamaları akıllı telefon­larına indiren yolcular, tek bir tuşa basarak aplikasyon üzerinden taksi çağırabiliyor. Kullanıcıların konumunu alan bu uygula­malar, en yakın taksinin çağrılmasını sağlı­yor. Kullanıcı araç çağırdığı anda araç ve sürücü bilgisini telefon ya da tablet bilgisa­yarlarının ekranında görebiliyor. Hatta se­yahat sonrasında ödeyecekleri tutarı bile hesaplamaları mümkün. Kullanıcı ödemeyi nakit, Turkcell mobil cüzdan ya da kredi kartıyla yapabiliyor. Akıllı telefonlarla taksi çağırma servisleri için yolcular herhangi bir ücret vermiyor. Yapılan yolculuklarda üc­ret tamamen taksi şoföründen almıyor. Bu ücret de yapılan mesafeye göre değişiyor.

TAKSİCİLER GÖNÜLLÜ

Türkiye'den çıkan ilk taksi çağırma uygu­laması "Cebindeki Taksi" sloganıyla çıkan BiTaksi. Tamamen yerli bir yazılım olan BiTaksi, İstanbul ve Ankara'da da faaliyet gösteriyor. İstanbul'da 10 bin, Ankara'da ise bin adet sisteme kayıtlı taksi şoförü bu uygulamayı kullanıyor. Peki taksiciler sisteme nasıl dahil ediliyor?

BiTaksi''nin kurucusu Nazım Salur, taksiciler tamamen gönüllülük esasına dayalı çalıştıklarını anlatıyor. "Sürücüler sis­temi diledikleri zaman açıp kullanabilme özgürlüğüne sahipler. Şoförler kaç kilomet­re alan içinde müşteri aradıklarını giriyor­lar ve sistemi müsait konuma getiriyorlar" diyen Salur, hem taksicilere hem de kulla­nıcılara fayda sağladıklarını söylüyor. Salur, sürücülerin BiTaksi kullanarak aylık ka­zançlarını belirgin bir şekilde artırdıklarını iddia ediyor. Örneğin müşteri bulmasının zor olduğu bölgelere yolcu götüren bir tak­sici dönüşünde BiTaksi'den müşteri bulabi­liyor. Uygulama sayesinde yolculuklar ka­yıt altında tutulduğu için herhangi bir şikayet veya araçta eşya unu­tulması durumunda hızlıca çö­züm üretilebiliyor.

Şimdiye dek 1 milyondan fazla indirilen BiTaksi uygu­laması ile şu ana kadar yakla­şık 1 milyon 500 bin adet yolculuk gerçekleştirildi. Uygulamayı günde ortalama 6 bin kişi kullanı­yor. İzmir'de de uygulamaya geçecek olan BiTaksi'nin arkasında 60 kişilik bir ekip var.

55 ÜLKEDE FAALİYETTE

İstanbul'da çok kullanılan taksi uygula­malarından biri de uberTAXI. ABD çıkışlı uygulama, dünyada 55 ülkede 280'de fazla şehirde yolcularla şoförleri bir araya geti­ren bir mobil uygulama. Uygulama aracılı­ğıyla kullanıcılar bir aracı dakikalar içinde bulundukları noktaya çağırabiliyor. Yurtdışındaki örneklerine baktığı­mızda taksiden standart sedan ara­ca, limuzinden dört çekere, hatta helikoptere kadar seçenekler bu­lunuyor. Halihazırda İstanbul'da ticari taksi, XL olarak adlandırı­lan Mercedes-Benz Vito tipi VIP seçeneği ve Siyah olarak ad­landırılan limuzin servisiyle hizmet veriyor. BiTaksi'de olduğu gibi, uberTAXI’de de şoförlerin güvenilir olup olmadığı kontrol ediliyor. Sisteme kaydolan tüm şoförlerin sabıka kaydı ve araçları kontrol ediliyor ve şoförler, plat­formda çalışmaya başlamadan önce bir eği­timden geçiriliyor.

'Sadece sabıka kaydı temiz olan sü­rücüler ile işbirliği yapıyoruz. Bizim için en önemli kriter olan güven­likten kesin­likle taviz vermiyoruz" diyen Uber Türkiye Genel Müdürü   Ha­zım Bumin, aynı şekil­de aracın da uberTAXI kalitesine uygun olma­sının önemli olduğunu söylüyor.

KREDİ KARTI İLE ÖDEME

Mobil taksi uygulamalarında kullanıcılar gidilecek yerin adresini önceden girebili­yor, tahmini yolculuk ücretini görebiliyor, yolculuk sonunda şoförü puanlayabiliyor. Uygulama ile tek bir dokunuşla araç çağırıp yolculuk ücretini sisteme kayıtlı kredi kar­tıyla kolayca ödeyebiliyorsunuz. uberTAXI’de sadece kredi kartı ile ödeme yapılabi­liyor. "Uygulamanın kullanımı için taksi şo­förlerinden komisyon almıyoruz. Kullanıcı­lar ise standart taksimetre ücretleri üzerin­den yolculuklarını gerçekleştiriyorlar" di­yen Hazım Bumin, uberTAXI'nin haziran­dan bu yana İstanbullular'ın ulaşım sorunu­na çözüm sunduğunu ve bu ağı daha da ge­liştireceklerini söylüyor.

BiTaksi ve uberTAXI mobil uygulama olarak öne çıkıyor ancak İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin ISPARK işbirliği ile ger­çekleştirdiği ama henüz tamamlamadığı bir proje daha yar. İSTAKS1 adı verilen bu proje kapsamında vatandaşların 134 no'lu taksi çağırma merkezini arayarak taksi çağırması sağlanıyor. Şimdilerde İstanbul'da­ki tüm taksilerin bu çağrı merkezi ile enteg­rasyonu yapılırken, bu doğrultuda İstanbul genelinde modern taksi durakları kuru­larak pilot çalışmala­ra da başlandı. Bu du­raklar "134 no'lu Tak­si Çağrı Merkezi" ile entegre edilerek ya­kın zamanda hizmet vermeye başlayacak. Çağrı merkezi mayıs ayında İstanbullula­ra hizmet vermeye başlayacak. Pilot ola­rak başlatılan uygulama şimdilik 10 taksi ile vatandaşlara hizmet veriyor. Aldığımız bilgilere göre, 40 noktada 500 kapasiteli taksi durakları ile verilen hizmet ağı iki yıl içinde tamamlanarak 18 bin taksi sisteme dahil edilecek.

TAKSİLER TRAFİK YARATMAYACAK

Çağrı merkezi ile entegre edilen sistem sayesinde yolcular tek bir numarayı araya­rak taksi çağırabilecek ve rezervasyon ya­pabilecek. Vatandaşlar 134'ü aradıkların­da istedikleri yere kısa zamanda taksi yön­lendirilecek. Yolcuyu bırakan taksi en ya­kınındaki durağa sevk edilerek trafikte dolaşması önlenecek. İSTAKSİ projesin­de şoförler taksileri parmak izi uygulama­sıyla kullanabilecek. Sürücüler taksilerde sigortalı olarak çalışacak.

Hemen belirtelim yakın zamanda TaxiBul isimli yeni bir taksi çağırma uygula­ması daha devreye girecek. Yerli bir uygu­lama olan TaxiBul'un diğer uygulamalar gibi çalışacağı tahmin ediliyor.

Yaptırımları var

BiTaksi'de karşılıklı imzalanan bir mutabakat söz konusu. Bu mutabakatta şoförler, müşterilere kibar davranma, trafik kurallarına uyma, müşteriye nereye gideceklerini sormama gibi konularda yazılı olarak taahütte bulunuyorlar. Uymayan sürücülere uyarı, üç gün ve yedi gün uzaklaştırma gibi yaptırımlar var. Olumsuz davranışlarına devam eden sürücüler ise sistem dışına alınıyor. Böylelikle sistemde mesleğinin gerekliliklerini yerine getiren şoförler kalıyor. Bu da hizmet kalitesini artırıyor. Bir nevi iç denetim uygulanıyor.

Engelliler de faydalanabiliyor

BiTaksi'de işitme engelli vatandaşlar için de bir güncelleme geliştirildi. Güncelleme ile BiTaksi uygulaması, işitme engeli bulunan yolcuların uygulama üzerinden taksi şoförüyle yazılı mesajlaşmasına olanak vererek, konum bilgileri ya da yol güzergahları gibi bilgileri paylaşmasını sağlıyor. Güncellemede ayrıca, yolcular ve şoförlerin hızlı mesajlaşabilmesi için hazır mesaj menüsü de bulunuyor. Ayrıca görme engelliler için de bir güncelleme hayata geçirildi. Görme engelliler de sistemi sese odaklı bir şekilde kullanabiliyorlar. (EZGİ GÜLER/PARA DERGİSİ)