Otomotivde yeni yatırımlar için doğru tanıtım şart

Otomotivciler, Türkiye’nin yurtdışında yaratılan “belirsiz ülke" algısından rahatsız. Sektör temsilcileri Türkiye’de yaşananların hükümet tarafından yurtdışına doğru ve etkin bir şekilde anlatılmasından yana olduklarını belirterek, aksi halde önümüzdeki süreçte yeni yabancı yatırımların ülkeye çekilmesinin zor olacağını düşünüyor.

Bursa Sanayicileri ve İşadamları Derneği (BUSİAD) ile Dünya Gazetesi’nin ortaklaşa düzenlediği yuvarlak masa toplantısında otomotiv sektörü masaya yatırıldı. Dünya Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hakan Güldağ’ın moderatörlüğünü yaptığı toplantıya, bu yılın otomotiv için rekorlarla dolu bir yıl olacağı, ancak yeni yatırım ve projelerin gelmemesi durumunda 2018 yılından sonra sektörde sıkıntıların baş göstereceği görüşü damga vurdu.

Avrupalı ana sanayilerin Türk yan sanayilerine proje vermekteki temkinli yaklaşımı, en büyük pazarı AB ülkeleri olan Türk otomotivcileri Kuzey Amerika ya da Asya Pasifik gibi uzak pazarlarda arayışa itecek. Öte yandan sektör temsilcileri vergilerin düşürülmesinin iç pazarı canlandıracağı ve canlı bir iç pazarın da yeni yatırımları çekebileceği görüşündeler. Genel kanı; güçlü yan sanayi, kalifiye iş gücü, teknolojiye uyum sağlama kabiliyetiyle Türk otomotiv yan sanayinin Avrupa için vazgeçilmez olduğu. Tüm zorlu koşullara rağmen otomotiv sektörü 'vazgeçilmezliği'ne vurgu yaparak, yatırımlarını ertelemiyor.

Otomotiv endüstrisi için gündemde olan bir diğer önemli konu da bu yıl sendikalarla imzalayacakları toplu sözleşmeler. Sektör yakaladığı rekabetçi yapının sürdürülebilirliği için yetişmiş insan gücünün de önemli olduğunun altını çiziyor.

Türkiye kendi hammaddesini üretmek için harekete geçmeli

BUSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Günal Baylan: "Otomotiv fabrikalarının önümüzdeki yıllarda da nitelikli olarak çalışabilmesi için iç piyasanın canlandırılması gerekli. Büyük pazar AB ülkelerine alternatif olarak geliştirilecek pazarlar için hükümetler nezdinde ikili anlaşmaların yapılması önemli. Sektöre sağlanan teşvikler üretim yapıldıktan sonra 5 sene daha sürmesi gerek. Türkiye’nin kendi hammaddesini üretmek için de harekete geçmesi gerekiyor. Bu noktada da devlet havaalanı yapıyormuş gibi piyasa yapıcı kuruluş modelini uygulayarak hammadde üretimi konusuna müdahil olmalı. Hammaddenin Türkiye’de üretilmesi için bir şemsiye kuruluş oluşturulursa ve alta doğru kümeleşme yapılır ve ana sanayiler de bu işe katılırsa başarı sağlanabilir.” 

BU YILIN 2016’DAN DAHA İYİ OLMASINI BEKLİYORUZ

Tofaş İK Direktörü Burhan Çakır: "2016’da hem yıllık, hem aylık, hem de günlük üretim rekorunu kırıldı. 2017’nin özellikle ihracat pazarlarında 2016’dan daha iyi bir yıl olmasını bekliyoruz. Gelecek yıl bizim açımızdan yeni modellerin de ivmesiyle 400-450 bin bandından üretim yapacağımız bir yıl olacak. Hem içeriden hem de dışarıdan bakıldığında herkesin görmek istediği genel manzara güven ve istikrar ortamı. Sektörde bu yıl bir toplu sözleşme dönemi olacak. Sendikaların bir önceki döneme göre daha agresif olma, birbirinden üye kapma yarışında olmasını bekliyoruz. Mayıs ayında yetkiyi hangi sendika alırsa onlarla masaya oturulur. Süreci yaşayıp göreceğiz. Türk otomotiv endüstrisi olarak yakaladığımız rekabetçi yapının sürdürülebilirliği önemli."

ERTELEME YOK, YIL İÇİNDE BÜYÜK BİR YATIRIM PLANLIYORUZ

ContiTech Lastik Sanayi Genel Müdürü Şirzat Karayel: "Yabancı bir şirket olarak yüzde 95 oranında ihracat yapıyoruz. Müşterilerimiz dünyanın önde gelen OEM’leri. Yabancı şirket olarak Türkiye’de üretime devam ediyoruz. Ama olabilecek aksamalara karşı stoklarımızı yurtdışında tutma kararımız var. Almanya’da stoklarla ilgili hükümet teşvik programları uyguluyor. Firma için maliyet unsuru olsa da merkezimiz bunu onaylar ve hükümet de desteklerse buna uyacağız. Yabancı şirket olarak yüzde 100 Türk çalışanlarla beraber yatırımlarımız ve projelerimiz Türkiye’de devam ediyor. Yönetim olarak Almanya’da OEM’lere karşı güveni sağlıyoruz. Yatırımlarda her hangi bir erteleme yok. Tam tersine yıl içinde büyük bir yatırım planlıyoruz."

SIFIRDAN BİR YATIRIM GETİREMİYORUZ MEVCUTLARDA YATIRIMA DEVAM

Leoni AG Otomotiv Grubu Başkanı Şükrü Erdem: "2016’yı planlarımızın yüzde 15 üzerinde kapattık. 2017’de de büyüme bekliyoruz. Marka olmak ve kendini Renault, BMW, Mercedes’e kabul ettirmek bir Türk firması için kolay değil. Bu ancak bir joint venture ya da bir ortaklıkla aşılabiliyor. Diğer yabancı firmalarda olduğu gibi bizde de seyahatlerde kısıtlamalar oluyor. Bize gelmek isteyen bir yabancıya onay vermem ve onun sorumluluğunu üstlenmem lazım. İnsanların Türkiye’ye gelmekten imtina etiklerini görüyoruz. Türk yöneticisinin veya Türk insanın başarısı Avrupa’da da takdir görüyor. Ancak ülkenin politik durumuna temkinli bakış var. Dolayısıyla yabancı yatırımcı tarafından yeni yatırım gelir mi? Biraz zor görünüyor. Buraya sıfırdan bir yatırım getirme durumu yok ama mevcutlarda yatırıma devam ediyoruz.Öncelikle güven ortamının oluşması, siyasetin ve politikanın bir dengeye oturması lazım. Güçlü yan sanayimiz sayesinde şanslıyız. Burayı durdurmazlar. Ana sanayilerin buradan taşınma şansı yok. Ancak yabancılara kendimizi iyi anlatmamız lazım.”

STRATEJİK HAREKET DEĞİŞİKLİKLERİNİ DÜŞÜNMEK ZORUNDAYIZ

Martur Yeni Yatırımlar ve Teknolojiler Direktörü Rıfat Şele: “Yeni iş fırsatları doğmuyor. Biraz da zor doğacak gibi. Şu anda Avrupa’da zorladığımız yeni projelerde ayrımcılık hissediyoruz. İlk sordukları sorular Türkiye’deki siyasi ortam, yaşanan terör olayları ve bunların ekonomiye etkisi. Gelip gitmeler azaldı. Her bomba patladığında iptaller oluyor. Alınan işlerle yürüyen projeler devam ediyor ama 2018-2019 yıllarına endişeyle bakıyoruz. Stratejik hareket değişikliklerini Türk firmaları olarak düşünmek zorundayız. Bazı şirketler merkezlerini yurt dışına kaydırıyor. İstemesek de önümüzdeki 3-4 yılı belki de yurt dışına yatırım yaparak sönümleyebiliriz. Türkiye’deki firmalar açısından maliyetli bir çıkış yolu. Son 3 yılda tam rahata erdiğimizi düşünürken son 1 yılda neredeyse tam tersini düşünüyoruz."

KAUÇUK VE PLASTİK HAMMADDESİNDE TAMAMEN YURT DIŞINA BAĞIMLIYIZ

Ünver Group Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Korgavuş: “DAF’la geçen yıl başlayan görüşmelerimiz sonuçlandı, ürünlerimiz test edildi, kabul edildi ve mayısın ilk haftası ilk ürünümüzü sevk edeceğiz. Bu arada Mercedes Türkiye ve Almanya olmak üzere eylül ayında üretime başlayacağız. Diğer yandan İsveç Volvo ile görüşüyorduk. Bize; (Türkiye’deki siyasi krizden dolayı biz şu anda yeni Türk firmalarını planımıza almak istemiyoruz) dediler. Diğer ana sanayilerde bir tedirginlik var ama işlerimizi devam ettirmeye çalışıyoruz. Bir diğer önemli konu da Türkiye olarak kauçuk ve plastik hammaddesinde tamamen yurt dışına bağımlıyız. Bu alanda kendi hammaddemizi üretmemizin zamanı geldi. Bu konu hükümet planlarının içinde olmalı."

VERGİLER DÜŞÜRÜLÜP, İÇ PAZAR CANLANDIRILMALI

Seger Korna Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Selim Baykal: “Geçen yılı rekorla  kapattık. 2017’de daha temkinliyiz. Türkiye’nin itici gücü olan otomotiv sektörü Avrupa’ya göbeğinden bağlı. Fakat Avrupa’da yaşanacak bir siyasi kriz bizi de etkileyecek. Hem aftermarket hem de OEM boyutunda 2017’nin de 2016 gibi devam edeceğini, fakat daha ilerisi için Türkiye’nin Kuzey Amerika ya da Asya pasifikteki gelişmekte olan pazarlarda ‘nasıl yer alabiliriz’i planlamamız gerektiğini düşünüyorum. Bir diğer önemli konu da yabancı yatırımcıyı istiyoruz, fakat araba vergilerini artırıyoruz. Bence araba vergilerini bir kerede olmasa da kademeli olarak düşürüp iç pazar canlandırılmalı.” (Dünya)